सीधे मुख्य सामग्री पर जाएं

sanskrit 2022 -23

संस्कृत में औषधियों के नाम

हिन्दीसंस्कृत
अकरकराआकारकरभ:/अकल्लक: (पुँ.)
अगरअगरु: (पुँ.)/जोङ्गकम् (नपुं.)
अजमोदअजमोदा/खराश्वा (स्त्री.)
अजवायिनयवानी/यवनिका (स्त्री.)
अतीसअतिविषा/कश्मीरा (स्त्री.)
अदरकआर्द्रकम्/शृङ्गवेरम् (नपुं.)
अफीमअहिफेन:,निफेन: (पुँ.)
अभरकअभ्रकम् (नपुं.)
अर्कआसव:, रस: (पुँ.)
असगन्धअश्वगन्धा/वलदा/ कुष्ठघातिनी (स्त्री.)
आँवलाआमलकम्/धात्रीफलम् (नपुं.), अमृता (स्त्री.)
ईसबगोलईषगोलम्/स्निग्धबीजम् (नपुं.)
कस्तूरीकस्तूरी (स्त्री.), कस्तुरि:, गन्धधूलि: (स्त्री.)
काढ़ाक्वाथ:, कषाय: (पुँ.)
क्लोरोफॉर्ममूर्च्छाकरी
कालाजीराअरण्यजीर:/क्षुद्रपत्र: (पुँ.)
कुटकीकम्पी/कडम्बरा (स्त्री.)
कुलञ्जनकुलञ्ज:/गन्धमूल: (पुँ.)
केसरकेसरम्/कुज्र्ुमम् (नपुं.)
खशउशीरम्, नलदलम्, वीरणमूलम् (नपुं.)
खसखस-खस्खस:, खसतिल: (पुँ.)
गिलोयगुडूची/अमृता (स्त्री.)
गुलाब जलजपाजलम् (नपुं.)
गोलीवटी, गोलिका (स्त्री.)
घाव भरनाव्रणरोपनम् (नपुं.)
चन्दनचन्दनम्/श्रीखण्डम् (नपुं.)
चिकित्सारोगप्रतीकार: (पुँ.), वैद्यकम्, भेषजम् (नपुं.)
चित्रकचित्रक: (पुँ.)
चिरायतातृणनिम्ब:/निद्रारि: (पुँ.)
चीड़दारुगन्धा/चीडा (स्त्री.)
छोटी इलायचीसूक्ष्ममैला/त्रिपुटा/वयस्था (स्त्री.)
छोटी पीपलपिप्पली (स्त्री.)
जटामासीजटामासी/जटी (स्त्री.)
जायफलजातिफलम्/सुमनफलम् (नपुं.)
जावित्रीजातिपत्री/जातिकोषा (स्त्री.)
जीराजीरकम् (नपुं.), जरण:, अजीज:, कण: (पुँ.)
तगरतगरम्/नतम् (नपुं.)
तजवराङ्गम् (नपुं.)
तारपीनसरलस्राव: (पुँ.)
तुलसीसुभगा, पावनी, पुण्या, वैष्णवी (स्त्री.)
तेजपाततेजपत्रम्/गन्धजातम् (नपुं.)
त्रिफलात्रिफला (स्त्री.)
दवाभेषजम्, औषधम् (नपुं.)
दारुहल्दीदार्वी (स्त्री.)
दालचीनीदारुत्वम्/तेजनी (स्त्री.)
देवदारुदेवदारु: (पुँ.)
धनियाधान्यकम् (नपुं.)/धानिकम् (नपुं.)
धतूराधत्तूर: (पुँ.)
नागरमोथामुस्तम् (नपुं.)
नुस्खाऔषधनिदानपत्रम् (नपुं.)
नौसादरनरसार:/नौसादर: (पुँ.)
पिचकारी देनाबस्तिकर्म (नपुं.)
फिटकरीफाटकी/श्वेता/स्फटी (स्त्री.)
बड़ी इलायचीबहुला/मेहला/बृहदेला (स्त्री.)
बहेड़ाबिभीतक:/कलिद्रुम:/भूतवास: (पुँ.)
बुद्धिवर्धकमेध्या (स्त्री.)
भिलावाभिल्लातक: (पुँ.)
मरहमलेप: (पुँ.)
मालकाँगनीकनकप्रभा/मेध्या (स्त्री.)
मुलहठीमधुयष्टि:/यष्टिका (स्त्री.)
मूसलीमूषली, मूषलिका, अर्शोध्नी, हेमपुष्पा (स्त्री.)
मेथीमेथिका, गन्धबीजा (स्त्री.)
मैनफलमदन:/छर्दन: (पुँ.)
रसौतरसगर्भम्/रसाञ्जनम् (नपुं.)
सालसालनिर्यास: (पुँ.)
लाखलाक्षा/कीटजा (स्त्री.)
लौंगलवङ्गम्, वारिजम् (नपुं.)
वचवचा (स्त्री.)
वंशलोचनवंशलोचनम् (नपुं.)
शतावरशतावरी/शतमूली/नारायणी/बहुसूता (स्त्री.)
शल्कीका (गोंद)कुन्दरु:/कुन्द: (पुँ.)
शीतलचीनीकोषफलम् (नपुं.)
सज्जीस्वर्जिका,स्वर्जि: (स्त्री.)
सुंघनीनस्यम् (नपुं.)
सुहागालोहद्रावी (स्त्री.)/टज्र्ण: (पुँ.)
सोडासूर्यक्षार: (पुँ.)
सोंठशुण्ठी (स्त्री.), नागरम्,विश्वम् (नपुं.)
हर्रहरीतकी/अभया/िशवा (स्त्री.)
हल्दीहरिद्रा/काञ्चनी/पीता/मङ्गला (स्त्री.)
हींगहिङ्गु:, जतुकम् (नपुं.)

टिप्पणियाँ

इस ब्लॉग से लोकप्रिय पोस्ट

संस्कृत धातुसंग्रह

हिन्दी संस्कृत अभ्यास करना अभि + अस् - अभ्यसति अनुकरण करना अनु + कृ - अनुकरोति अनुगमन करना अनु + गम् - अनुगच्छति अनुगमन करना अनु + चर् - अनुचरति अनुगमन करना अनु + वृत् - अनुवर्तते अनुगमन करना अनु + सृ - अनुसरति अनुग्रह करना अनु + गृह् - अनुगृह्णाति अनुमोदन करना सम् ± मन् · सम्मन्यते अस्वीकार करना अप + ज्ञा - अपजानीते अवज्ञा करना अव + ज्ञा - अवजानीते अनुनय करना अनु + नी - अनुनयति अनुभव करना अनु + भू - अनुभवति अनादर करना अव + मन् - अवमन्यते अच्छा लगना रुच् - रोचते अच्छा दिखना शुभ् - शोभते अच्छा दिखना वि + लस् - विलसति अभिनन्दन करना अभि± नन्द् · अभिनन्दति अभिलाषा करना अभि + लस् - अभिलषति अभिलाषा करना काङ्क्ष - काङ्क्षते अदृश्य होना अन्तर् + धा - अन्तर्दधाति अनुमोदन करना मण्ड् - मण्डयति आिंलगन करना श्लिष् - श्लिष्यति आिंलगन करना आ + श्लिष् - आश्लिष्यति आशा करना आ + शंस् - आशंसते आना आ + गम् - आगच्छति आना सम् + आ - समागच्छति आना आ + या - आयाति आज्ञा देना (अनुमोदन करना) अनु + मन् - अनुमन्यते आज्ञा देना आ + दिश् - आदिशति आक्रमण करना अभि + द्रु - अभिद्रोग्धि आराधना करना आ + राध् - आराधयति आनन्...

संस्कृत में वृक्षों के नाम

हिन्दी संस्कृत अंकोट अज्रेट: (पुँ.) अनार दाडिम: (पुँ.) अमलतास कृतमाल:/आरग्वध: (पुँ.) अमरूद का वृक्ष पेरुक: (वृक्ष:) (पुँ.) अर्जुन का वृक्ष अर्जुन:/वीरतरु: (पुँ.) अशोक अशोक:/वञ्जुल: (पुँ.) आक अर्क:, मन्दार: (पुँ.) आम सहकार:, आम्रवृक्ष:, रसाल:, आम्र: (पुँ.) आबनूस तमाल: (पुँ.) आँवला आमलकी/धात्री/अमृता (स्त्री.) इमली अम्लिका (स्त्री.) ईख इक्षु:, रसाल: (पुँ.) एरण्ड एरण्ड:/उरुबक: (पुँ.) केशर केशर:, बकुल: (पुँ.) कोपल किसलयम् (नपुं.) कचनार कोविदार:/चमरिक: (पुँ.) कटहल पनस: (पुँ.) कदम्ब नीप:/कदम्ब: (पुँ.) करील करीर:(पुँ.) करौंदा करमर्द:/सुषेण: (पुँ.) वैंâथ कपित्थ:/दधित्थ: (पुँ.) खस उशीर: (पुँ.) खजूर खर्जू: (पुँ.)/खर्जूरम् (नपुं.) खैर खदिर:/दन्तधावन: (पुँ.) गिलोय गुडूची/जीवन्तिका (स्त्री.) गूगल गुग्गुल: (पुँ.) गूलर उदुम्बर:/यज्ञाङ्ग: (पुँ.) चंदन चन्दनम्, मलयम् (नपुं.) चिरचिटा अपामार्ग: (पुँ.) चीड़ भ्रददारु: (पुँ.) छाल वल्कलम् (नपुं.) छितवन शरद:, सप्तपर्ण: (पुँ.) जड़ मूलम् (नपुं.) जामुन जम्बू: (स्त्री.) ढाक पलाश:/िंकशुक: (पुँ.) ताड़ ताल: (पुँ.) देवदारवृक्ष देवदारु:/पीतदारु: (पुँ.)/द्रुकिलिमम् (नपुं.)...